Xiangqi veya Çin Satrancı, Asya ülkelerinde popular bir oyundur. Xiangqi ve klasik batı satrancı oyunlarının her ikisi içinde orijinali bir Hint oyunu olan Chanturanga’dan esinlenerek oluşturulduğuna inanılmaktadır.
Başlama Pozisyonu ve Oyun hedefi
Xiangqi 9x10 ebatındaki dikdörtgen bir tahtada oynanır. Batı Satrancından farklı olarak, taşlar, karelere değil, çizgi kesişme noktalarına yerleştirilmiştir. Herbir oyuncu oyuna şu taşlarla başlar: 1 şah (veya general), 2 muhafız (veya danışman), 2 fil , 2 at, 2 kale (veya savaş arabası), 2 topçu ve 5 piyon (veya asker). Başlama pozisyonu aşağıdaki resimde gösterilmiştir:
İçinde çapraz çizgiler olan küçük kareler kırmızı ve siyah palas olarak adlandırılır, tahtanın ortasındaki kalın yatay çizgi “nehir” olarak adlandırılır. Oyunun hedefi rakibi şahmat etmek veya pat durumuna getirmektir.
Taşların Hareketleri
Xiangqi tüm taşlar (topçu hariç) hem hareket ederken hem de rakip taşı ele geçirirken aynı kurallara tabidir. Topçuların özel bir kuralı vardır ve aşağıda açıklanacaktır.
Şah (General)
Şah, bir boşluk yatay ya da dikey olarak hareket edebilir, çapraz ilerleyemez. Palasını asla terkedemez. Şah, standart satrançta olduğu gibi düşman taşı tarafından saldırılan bir alana doğru hamle yapmasına izin verilmez. Eğer şaha saldırılmışsa (şah durumundaysa), ilgili oyuncu şahı anında kesmek zorundadır. Eğer bu mümkün değilse oyun kaybedilmiş olur.
Muhafız (Danışman)
Muhafızlar çaprazlama bir boşluk ilerleyebilir ve aynı şah gibi palasını asla terkedemez. Başka bir deyişle, her bir muhafızın palas alanında mümkün olabilen sadece 5 hamle şekli vardır.
Fil
Filler çaprazlama iki boşluk ilerleyebilir ve ele geçirilmiş noktaların üzerinden atlayamazlar. Daha fazlası, filler nehiri geçemezler, tahtanın kendilerine ait yarısında kalmak zorundadırlar. Bu her bir filin sadece yedi pozisyon şekli olduğu anlamına gelir.
At
At, çaprazlama bir ileriye doğru dikey veya yatay olarak hareket ederler. Batı tarzı zatranç ile Xiangqi arasındaki fark, atın ele geçirilmiş alanların üzerinden atlayamamasıdır. Resim kırmızı atın siyah piyonlarla sağdan engellendiği mümkün olabilen hareketlerini (yeşil noktalarla) gösterir.
Kale (Savaş Arabası)
Kale standart satrançta olduğu gibi hareket eder - yatay veya dikey olarak istenilen kadar boşluk.
Topçu
Topçu, kale gibi hareket eder. Ancak bir topçu rakip taşını ele geçirmek istiyorsa, bir taşın üzerinden mutlaka atlaması gerekir (kendinin veya rakibin). Resim kırmızı topçunun hareket ederken (veya ele geçirirken) mümkün olabilen hamlelerini yeşil noktalarla gösterir (tahtanın tepesindeki siyah kalenin içindeki yeşil noktaya bakın). Soldaki siyah at ele geçirilmez çünkü topçuyla arasında üçüncü bir taş yoktur. Tepedeki siyah kale, topçunun kırmızı piyonun üzerinden sekmesiyle ele geçirilebilir. Diğer taraftan, sağdaki ikinci siyah kale, topçu iki taşın ( siyah piyon ve kırmızı at) üstünden atlamadan ele geçirilemez.
Piyon (Asker)
Piyonlar ileriye doğru sadece bir hamle yapabilir ve ele geçirme hamleleri aynıdır. (Asla çapraz ilerlemezler) Bir piyon nehiri geçtiği zaman, kenar opsiyonları tarafından kabiliyetleri artar – bir boşluk ileriye ve dikey hamle yapabilirler. Piyonlar Xiangqi oyununda terfi etmezler. Bir piyon son sıraya ulaştığında, sadece kenarlarda hareket etmeye devam eder.
Diğer Önemli Kurallar
Oyun şahmatla kazanılır veya pat ile Bu, batı tarzı satrançla olan önemli farklardan biridir, pat durumu beraberlikle sonuçlanmaz<
Sürekli şah yasaktır. Oyuncu, aynı taşla ve aynı pozisyonda bir kerede üçten fazla şah çekemez.
Korunmayan rakip taşını aralıksız kovalamak da yasaktır. Bu, bir oyuncunun aynı iki noktaya veya iki noktadan belirsiz olarak hareket eden aynı düşman taşına (başka bir düşman tarafından korunmayan) saldıramayacağı anlamına gelir. Bu duruma neden olan oyuncu, bu durumdan çıkmaya mecburdur.
Aynı kolon üzerinde şahlar karşıkarşıya duramazlar, aralarında aynı kolon üzerinde en az bir başka taş bulunmak zorundadır. Resim, kırmızı muhafızın oynarsa şahların karşıkarşıya gelmesinden dolayı oynayamamasını gösterir:
Taraflardan biri pata durumuna veya şahmat durumuna getiremiyorsa oyun berabere biter.
(sakla) If someone told you something in a language you don't understand you can ask for help in the Languages board. (pauloaguia) (Bütün ipuçlarını göster)