Go, ook bekend als Weiqi, is een van de oudste spellen ter wereld. Het is ontstaan in oud China tussen 2000 en 200 voor Christus. Het wordt gespeeld op een 19x19 bord met een set zwarte en een set witte stenen.
Beginopstelling en doel van het spel
Een partij begint met een leeg bord waarop de spelers hun stenen op de snijpunten kunnen plaatsen:
Het doel van het spel is om een groter gebied dan de tegenstander te beheersen. De winnaar wordt bepaald door het aantal punten van beide spelers te tellen. De eindscore hangt af van een aantal factoren (zoals hieronder beschreven).
Hoe te zetten
Zwart begint de partij en plaatst een steen op een leeg snijpunt. De witspeler is daarna aan de beurt om een steen op een ander leeg punt te plaatsen, enz. Er zijn verschillende regels van toepassing:
Stenen moeten vrijheden (lege aangrenzende punten) hebben om op het bord te blijven. Stenen die door lijnen verbonden zijn, worden ketens genoemd, en delen hun vrijheden. De volgende afbeelding toont een zwarte steen met vier vrijheden en een witte steen met twee vrijheden:
Wanneer een steen of een keten wordt omgeven door stenen van de tegenstander, zodat er geen vrijheden meer zijn, wordt deze geslagen en verwijderd van het bord. De volgende afbeelding toont een keten witte stenen die geslagen wordt door de zwarte stenen (voor en na):
Een steen kan niet op een snijpunt geplaatst worden waar het geen vrijheden heeft. Echter, als door deze zet aangrenzende stenen van de tegenstander geslagen kunnen worden, dan kan de zet gedaan worden. De volgende afbeelding toont een zwarte groep aan de linkerkant (waar geen witte steen geplaatst kan worden) en een andere zwarte groep aan de rechterkant (waar wel een witte steen geplaatst kan worden, welke dan gelijk de hele zwarte groep slaat):
Een steen kan niet op een snijpunt geplaatst worden wanneer dit ertoe leidt dat het bord er weer precies zo uitziet als na de vorige beurt van dezelfde speler. Dit wordt de Ko-regel genoemd.De volgende afbeelding toont zo'n stand - de zwartspeler slaat een witte steen, en de witspeler kan de zwarte steen niet terugslaan in de eerstvolgende beurt. Echter, in een latere beurt is dit eventueel wél mogelijk:
Wanneer een speler geen steen wil plaatsen kan hij/zij de beurt voorbij laten gaan door op de knop 'sla deze beurt over' te klikken. Wanneer beide spelers na elkaar een beurt overslaan, eindigt de partij en wordt de score bepaald (zie hieronder).
Het einde van de partij
Nadat beide spelers besloten hebben dat ze geen stenen meer willen plaatsen en hun beurten hebben overgeslagen, is de partij afgelopen en worden de gebieden aangegeven. De volgende afbeelding toont een voorbeeld van een partij die is afgelopen (13x13 bord):
Om de eindscore te bepalen is het nodig om de dode stenen aan te geven. Een steen (of een groep stenen) wordt een dode groep genoemd wanneer het niet voorkomen kan worden dat deze geslagen wordt door de tegenstander. Aan de andere kant, wanneer een groep nooit geslagen kan worden, wordt deze een levende groep genoemd. De volgende afbeelding toont een levende zwarte groep (links) en een dode witte groep (rechts)):
De linker groep kan niet geslagen worden om het twee ogen (lege plaats zonder vrijheden) bevat en het niet mogelijk is om beide ogen te vullen zonder de regels te overtreden. De rechter groep is dood omdat de zwarte speler de groep kan slaan door de lege plaatsen te vullen met zwarte stenen. Het maakt niet uit wanneer wit meer stenen toevoegt of niet. De speler die de volgende beurt heeft nadat twee keer een beurt is overgeslagen kan op een steen klikken (wit of zwart) om deze te markeren als dood. Zo'n steen wordt gemarkeerd met een kruis om deze te onderscheiden van levende stenen. Om dit proces sneller en makkelijker te maken worden wanneer een steen als dood wordt gemarkeerd alle andere stenen van dezelfde kleur in het gebied dat wordt omringd door de tegenstander ook als dood gemarkeerd. De volgende afbeelding toont een positie na het markeren van 1 zwarte steen en 7 witte stenen als dood:
In echte spellen worden de dode stenen door de spelers van het bord verwijderd. BrainKing markeert de stenen alleen en laat ze op het bord omdat dat makkelijker is voor turn-based spel. Nadat een speler klaar is het met markeren en de beurt beeindigd, wordt de uiteindelijke positie samen met de uiteindelijke score aan de tegenstander en wordt deze gevraag om dit te accepteren of af te wijzen. Als het wordt geaccepteerd is het spel beeindigd en wint de speler met de hoogste score. Anders is het spel nog niet afgelopen en kunnen de spelers doorgaan om meer stenen te plaatsen of een andere set stenen als dood te markeren na twee keer een beurt over te slaan.
De uiteindelijke score
Dit is de formule om de uiteindelijke score voor elke speler te berekenen::
uiteindelijke score = (aantal kruisingen in het gebied dat door de speler beheerst wordt) - (aantal stenen dat door de tegenstander geslagen was) - (aantal dode stenen van de speler)
Omdat de zwarte speler het spel start, heeft hij een duidelijk voordeel. Om dit in evenwicht te brengen, wordt een waarde, komi genoemd, afgetrokken van de zwatre score. Dit is 5.5 voor een 19x19 bord, 4.5 voor een 13x13 bord en 3.5 voor een 9x9 bord. Laten we nogmaals naar de vorige afbeelding kijken::
De zwarte speler beheerst 7 kruisingen aan de bovenkant en 22 aan de rechterkant van het bord (een gebied is ook verborgen onder de dode stenen van de tegenstander), dat maakt 29 in totaal aan punten voor het gebied. 3 zwarte stnen waren geslagen en 1 is dood, wat tot een score leidt van 25 punten. Maar omdat de zwarte speler moet ook de komi aftreken welke 4.5 punten is voor een 13x13 bord - is de uiteindelijke score 20.5 punten. De witte speler beheerst 8 plaatsen aan de linker bovenkant, 4 plaatsen aan de rechter bovenkant en 21 plaatsen aan de onderkant van het bord. Dit geeft een totaal van 33 punten voor het gebied.2 witte stenen waren geslagen en 7 zijn dood. De uiteindelijke score voor wit is 24. Wit is de winnaar van dit voorbeeld spel.
Handicaps
Wanneer een sterkere speler een spel speelt met een zwakkere tegenstander, is het mogelijk om het spel interessanter en in meer in evenwicht te maken door een handicap in te stellen. Dit houdt in dat het spel wordt aangegeven met een aantal extra zwatre stenen die met de eerste beurt op het bord geplaatst worden door de zwarte (zwakkere) speler. Nadat de handicap stenen geplaatst zijn, en de beurt beeindigd, gaat het spel zoals normaal verder, met een steen per beurt. Alle spellen met een handicap zijn automatisch niet geldig voor de rating. Speel dit nu